Caraskal Seçiminde Doğru Kapasite Nasıl Hesaplanır?

10-06-2025 11:09
Caraskal Seçiminde Doğru Kapasite Nasıl Hesaplanır?

Depo, sanayi, atölye ya da inşaat fark etmez, ağır yüklerin kaldırılması gerektiği her alanda caraskallar, güvenli ve pratik çözümler sunar. Ancak bu sistemlerin etkili ve güvenli çalışabilmesi için en kritik konu, doğru kapasiteyle seçilmiş olmalarıdır. Yanlış kapasite seçimi yalnızca işin aksamasına değil, aynı zamanda ciddi iş kazalarına da neden olabilir.

Peki caraskal nedir, ne işe yarar? Hangi durumlarda hangi kapasite tercih edilmeli ve hesaplama nasıl yapılmalı? Bu soruların cevaplarını sade, anlaşılır ve örnekli şekilde senin için derledik.

Caraskal Nedir, Ne İşe Yarar?

Caraskal, zincirli ya da halatlı sistemlerle ağır yükleri yukarı veya aşağı doğru güvenli şekilde taşıyan bir kaldırma ekipmanıdır. Manuel, elektrikli ya da hidrolik modelleri bulunur. En büyük avantajı, insan gücüyle taşınamayacak ağırlıkları kontrollü şekilde kaldırabilmesidir.

En sık kullanıldığı alanlar:

  • Sanayi üretim hatları
  • Atölye ve tamirhaneler
  • İnşaat ve şantiye alanları
  • Depolama ve sevkiyat merkezleri

Ancak bu sistemin doğru çalışabilmesi için yük sınırlarına saygı gösterilmesi şarttır.

Kapasite Hesabı Neden Kritik?

Her caraskal belli bir maksimum taşıma kapasitesine sahiptir. Bu sınırın aşılması durumunda:

  • Çelik halat veya zincir kopabilir
  • Mekanizmanın dişlileri kırılabilir
  • Yük dengesiz şekilde savrulabilir
  • Çalışan güvenliği ciddi biçimde tehlikeye girer

Birçok iş kazasının nedeni, "bir şey olmaz" diyerek kapasite sınırının aşılmasıdır. Bu nedenle caraskal kapasite hesabı, satın alma veya kullanım öncesi mutlaka yapılmalıdır.

Caraskal Kapasitesi Nasıl Hesaplanır?

Kapasite hesaplama aslında oldukça basittir. Aşağıdaki adımları izleyerek ihtiyacınıza uygun caraskalı kolayca belirleyebilirsiniz.

1. Yük Ağırlığını Belirleyin

Yükün net ağırlığını bilmek temel adımdır. Eğer yük farklı parçalardan oluşuyorsa, toplam ağırlığı toplayın.

Örnek: 3 adet makine parçası taşıyacaksınız:
500 kg + 300 kg + 200 kg = Toplam 1000 kg

2. Taşıma Açısını Hesaba Katın

Eğer caraskal doğrudan dikey kaldırma yapmıyorsa (örneğin yük çapraz bir açıyla kaldırılıyorsa), bu açının etkisi kapasiteyi doğrudan etkiler. En yaygın hesaplama:

Gerçek Yük = Yük Ağırlığı / cos(taşıma açısı)

Örnek: Yük 1000 kg ve 30° açıyla çekilecek:
cos(30°) = 0.866
1000 / 0.866 ≈ 1155 kg gerçek yük

3. Güvenlik Katsayısı Ekleyin

Yapılacak işe göre güvenlik katsayısı 1.25 ile 2.0 arasında seçilir. Ağır sanayi ortamlarında genellikle 1.5 kullanılır.

Kapasite = Gerçek Yük x Güvenlik Katsayısı

Örnek: 1155 kg x 1.5 = 1732 kg kapasiteye sahip caraskal tercih edilmeli.

Kullanım Alanına Göre Doğru Kapasite Seçimi

Aşağıda, kullanım alanlarına göre tavsiye edilen caraskal kapasitelerini bulabilirsin:

Kullanım Alanı

Tavsiye Edilen Kapasite

Atölye ve Tamirhane

500 – 1000 kg

Küçük Sanayi Deposu

1000 – 2000 kg

Otomotiv Üretim Hattı

1500 – 3000 kg

Ağır Sanayi / Makine Montaj

3000 – 5000 kg

İnşaat ve Şantiye

2000 – 10000 kg (çelik halatlı sistem önerilir)

Not: Kapasite belirlenirken kaldırma yüksekliği ve kullanım sıklığı da dikkate alınmalıdır.

Yanlış Seçimin Sonuçları, Küçük Hesaplar, Büyük Zararlar

Sık karşılaşılan hatalardan biri, maliyet kaygısıyla daha düşük kapasiteli caraskal almaktır. Ancak bu kısa vadeli kazanç, uzun vadede hem maddi kayba hem de çalışan güvenliğine zarar verir.

Gerçek Senaryo:
Bir metal işleme atölyesi, 1500 kg'lık makineleri kaldırmak için 1000 kg kapasiteli caraskal aldı. İlk birkaç kullanımda sistem zorlandı, zincir esnedi, daha sonra koptu. Hem makine zarar gördü, hem çalışan yaralandı. Olayın faturası: 80.000 TL onarım + 2 haftalık iş kaybı.

Bilinçli Seçim, Güvenli İş Ortamı Demektir

Doğru caraskal kapasitesi sadece işin verimliliği için değil, aynı zamanda iş sağlığı ve güvenliği açısından da hayati önem taşır. Kapasite hesabını ihmal etmek, sadece ekipmanı değil insan hayatını da riske atar.

Satın alma öncesi ihtiyaç analizi yapın.
Açılı kaldırmalarda gerçek yükü doğru hesaplayın.
Kapasiteye her zaman güvenlik katsayısı ekleyin.
Tereddütte kalırsanız mutlaka bir uzmana danışın.

Başkent Lift olarak yıllardır endüstriyel kaldırma sistemleri konusunda yüzlerce işletmeye çözüm sunduk. İhtiyacınıza uygun caraskalı birlikte belirlemek için www.baskentlift.com adresinden bize ulaşabilir ya da uzman ekibimizle doğrudan iletişim kurabilirsiniz.

IdeaSoft® | Akıllı E-Ticaret paketleri ile hazırlanmıştır.